JONGENSDROMEN (m/v). Iedereen heeft ze gehad maar wie ze echt zag uitkomen mag zijn hand opsteken. Kris Saman moest en zou piloot worden, een verhaal om van te smullen.
‘Ik was als kleine jongen al geobsedeerd door vliegtuigen en piloot worden was mijn droom. Na mijn middelbare school heb ik de studie voor industrieel ingenieur elektromechanica gevolgd. Ik had ergens nog een brochure over een piloot-opleiding, maar die was in de vergeethoek geraakt tot ik hoorde dat één van mijn medestudenten aan het ingangsexamen voor militair piloot had deelgenomen.’
Hart en hersenen
‘Piloot leek me een droomjob, dus ik deed nog datzelfde jaar examen. ‘Onder voorbehoud’ kwam de goedkeuring, want ik moest nog anderhalf jaar studeren. Bij de medische testen waren er twijfels, op het ECG (Elektrocardiogram) was een iets grotere PQ-tijd te zien. Een PQ-tijd geeft aan hoe snel het elektrisch signaal wordt doorgegeven van de verschillende hartkamers naar de hersenen.
In een gevechtsvliegtuig word je bij een scherpe bocht blootgesteld aan enorme G-krachten, die het bloed uit het hoofd kunnen wegtrekken waardoor je sneller bewusteloos zou worden. Na extra testen bij de cardioloog bleek het uiteindelijk nog net binnen de limieten te vallen en werd ik alsnog goedgekeurd.’
Alles of niets
‘In november 1987 startte mijn opleiding en enkele maanden later vloog ik voor het eerst met een Marchetti, een schroeftoestel. Na 120 vlieguren was het alles of niets: ‘einde verhaal of doorgroeien naar Alpha Jet’. Elke vlucht was een test, elke vlucht werd geëvalueerd. Na twee mindere vluchten moest je voor een commissie verschijnen, die dan bepaalde of je al dan niet je opleiding mocht verderzetten.’
F16
‘In 1990 ontving ik mijn Militair Vliegbrevet, ‘mijn vleugels’. De tactische vliegopleiding met het Alpha Jet toestel kon beginnen. Het daaropvolgende jaar mocht ik mijn initiële opleiding starten op F-16 in Beauvechain, waarna de opleiding werd verdergezet in Kleine-Brogel met als doel piloot in het 31ste Tiger Squadron.’
Half jaar ambetant
‘Daarna volgde er een koude douche; vanuit de Militaire Staf in Evere kwam een melding dat er piloten nodig waren in Koksijde voor de Seaking-helikopter. Voor mij was dit aanvankelijk een domper waarbij ik een half jaar een vervelend gevoel had. Het ging voor mij van het ene uiterste naar het andere: van ‘kwajongen’-piloot in een gevechtsvliegtuig naar piloot reddingshelikopter.
Vanaf 1992 heb ik 18 jaar gependeld tussen Stekene en Koksijde, maar ik overwoog nooit om dichterbij de militaire basis te gaan wonen. Stekene is mijn thuisbasis, een droomligging waar ik nooit zal vertrekken.’
Windkracht 10
‘Vrij snel kon ik de knop omdraaien en genoot ik van de kameraadschap van de crew en de voldoening die deze nieuwe job me gaf. Vliegen met een
6-koppige crew is helemaal anders dan alleen vliegen in de cockpit van een F16. In die periode waren er ook de opnames voor de serie ‘Windkracht 10’, ik heb later vaak mijn rug op TV gezien’, lacht Kris.
Genieten van de kleine dingen
‘De overstap van F16 naar helikopter was niet mijn keuze, maar ik moet eerlijkheidshalve toegeven dat ik daar ‘als mens’ helemaal open bloeide. De huidige levensreddende operaties geven me uiteindelijk meer voldoening.
Bepaalde interventies laten een diepe indruk na, zoals een jong gezin dat weggemaaid werd door een vrachtwagen die door de middenberm was gegaan.
Wanneer je na zo’n interventie thuiskomt bij je gezin, krijg je nogmaals het besef dat het geluk op een kleine plaats ligt en je extra moet genieten van de kleine dingen des levens.’
Vliegtuig vs helikopter
Is er een groot verschil tussen vliegen met vliegtuig of helikopter?
‘Na mijn opleiding F16 dacht ik dat de overstap eenvoudig zou zijn, maar ik stond snel weer met beide voeten op de grond. Veel parameters qua hoogte, snelheid, weersomstandigheden en dergelijke zijn uiteraard hetzelfde, maar bij een heli maak je meer gebruik van je voetenstuur die de rotorbladen van de staartrotor bedienen. Die staartrotor zorgt ervoor dat de helikopter niet constant rond zijn eigen as zou draaien.’
Nieuwe uitdaging vanaf 45
‘Aangezien ik de voorkeur gaf aan het vliegen, koos ik niet voor een verdere carrière als militair hoger officier (daar krijg je voornamelijk een administratieve job en mag je minder vliegen). Vliegen is mijn passie, dus toen ik het aanbod kreeg om te vliegen met de MUG-heli van het AZ Sint-Jan ziekenhuis in Brugge, moest ik niet over het antwoord nadenken. Beide jobs vielen goed te combineren. De MUG-heli vliegt enkel overdag. Via de kleine vliegwereld kwam ik in contact met de mensen van de traumahelikopter in Rotterdam, één van de vier locaties in Nederland waar men ook ’s nachts vliegt, met behulp van een nachtkijker. Vliegen met een nachtkijker was een extra uitdaging. Na een opleiding ben ik sinds 2010 fulltime aan het werk bij de traumahelikopter Rotterdam, een job die me nog elke dag een grote voldoening geeft.’
‘Keep em Flying’
‘De afgelopen 35 jaar hebben me veel vliegplezier, uitdagingen en voldoening gegeven. Hopelijk blijf ik fit en gezond en raak ik zonder enig probleem door de halfjaarlijkse vliegmedische keuring, zodat ik mijn job als traumahelikopter piloot nog vele jaren kan blijven uitoefenen.’
Quote: ‘De afgelopen 35 jaar hebben me veel vliegplezier, uitdagingen en voldoening gegeven.’
Kris Saman
