OUD-KEMZEKENAAR Erik Meersschaert (66), al jarenlang verhuisd naar Mullem in de Vlaamse Ardennen, schreef een prachtig uitgegeven boek over twaalf generaties van zijn Wase familie: ‘De kinderen van de molenaar’. Het boek beschrijft de lange weg die de kinderen van de molenaar aflegden vanaf Pieter Meersschaert in de zeventiende eeuw tot de eenentwintigste eeuw.
Erik Meersschaert – in 2009 nog winnaar van de tv-quiz ‘De Canvascrack’ – is niet aan zijn proefstuk toe. Met het boek ‘Adriaen Brouwer, zo zijn leven en zijn werk’ bewees eerder Erik al eerder zijn talent om van ‘droge’ feiten uit het verleden een spannend historisch relaas te maken.
‘Niets zo saai als een stamboom,’ schrijft Erik in zijn voorwoord. ‘Een schier eindeloze opsomming van namen, plaatsen en datums. Meestal goed om even te bekijken en dan voor altijd in de kast te leggen tot er nog eens iemand een inlichting komt vragen over de familie van vroeger. Die iemand was mijn nicht Hermine Meeus uit Sint-Niklaas. Of ik niet geïnteresseerd was om een stamboomboek over de familie Meersschaert te maken?’
Erik schreef dan wel de familiegeschiedenis zonder de hulp van nicht Hermine was dit onmogelijk geweest. ‘Zij was de ganse tijd de motor achter dit project, ze sprak familieleden aan, belde, schreef, mailde, smeekte en facebookte ze om dit boek te realiseren.’
309 afstammelingen
In 1981 was er al een eerste stamboomfeest van de Meersschaert-familie gehouden in De Klinge. ‘Toen werd door Lucie Meersschaert een overzicht gemaakt van alle afstammelingen van Jozef Meersschaert en Mathilde Kluskens. Deze gestencilde lijst was het startpunt om vanaf 2019 een nieuwe update te maken. Achteraan in het boek zijn de 309 afstammelingen in rechte mannelijke lijn opnieuw opgelijst. Met de partners over de verschillende generaties erbij bestaat de volledige familie uit 465 personen, daarvan zijn er nog 408 in leven. Naar aanleiding van deze nieuwe versie organiseerden we op 11 september 2022 een spetterend familie-stamboom-feest.’
Kleine Wase kring
Erik vond het opzoekwerk naar verre voorzaten niet eens zo moeilijk en ingewikkeld. ‘De familie is in vierhonderd jaar nooit uit de kleine Wase kring Kemzeke, Sint-Gillis-Waas en Sint-Niklaas geweest. Dat vergemakkelijkte de zoektocht. Bovendien was (is) de familie katholiek, zodat de meeste informatie ook in parochieregisters kon worden gevonden.’
Familiale ontdekkingsreis
Aan de opmaak van het boek werd veel zorg besteed met honderden zwart-wit familiefoto’s, afbeeldingen van gravures, oude kaarten, geboorte-, overlijdens- en trouwaktes, pachtovereenkomsten, uittreksels uit het bevolkingsregister en verkoopdagboeken, enz. ‘Het eerste deel omvat de geschiedenis van de zeven generaties Meersschaert vanaf 1635 tot 1893. Het tweede deel is de familiegeschiedenis van de achtste generatie, de generatie van mijn grootouders. Veel aandacht gaat daarbij uit naar het ouderlijk landbouwbedrijf in de Kemzekestraat in Kemzeke, dat al 126 jaar lang ononderbroken door de familie wordt uitgebaat.’ Voor veel verhalen deed Erik een beroep op de mondelinge overlevering van 13 getuigen van de oudste nog levende generatie.
Schrijfplezier
Het schrijfplezier spat van de bladzijden, Erik heeft er zijn ziel en zaligheid ingestoken. ‘Ik ben echt op mooie verhalen gestoten. Zoals het onwaarschijnlijke levensverhaal van Aloïs Meersschaert, soldaat in de eerste wereldoorlog en gevlucht naar Nederland, en later politiecommissaris in Deinze waar hij altijd een zeer invloedrijke man is gebleven.’
Een ander merkwaardig verhaal vond Erik via één van de foto’s van de familie Kluskens waarop opvallend veel goud was te zien. ‘Wat bleek? Om hun stuk grond in Vrasene rijp te maken voor landbouwgrond stootte de familie op een aantal gouden voorwerpen, wellicht verborgen in de tijden dat de Spanjaarden, Oostenrijkers of Fransen het land bezetten. De familie besloot het goud te laten omsmelten bij een Antwerpse goudsmid, genoeg om de familie Kluskens te voorzien van mooie sieraden.’
Met dit boek poogde Erik om de stamvaders- en moeders uit langt vervolgen tijd terug te plaatsen in hun eigen tijd, dorp, wij, erf of huis ‘Het blijft een lastige oefening, maar we hopen om de voorouders op die manier terug een beetje tot leven te hebben gewekt.