RIO. Ruim vijftig jaar na de laatste filmvertoning prijkt de naam nog steeds in grote rode letters op de ronding van de voorgevel. Tijd om even terug te blikken op dit statige gebouw en zijn geschiedenis.
Rio was niet de eerste en al zeker niet de enige bioscoop in Stekene. In 1916 werd onder impuls van Dorsan De Smedt de allereerste film in Stekene vertoond in een zaaltje van café De Roeck. Dat werd in 1920 heropgebouwd en kreeg de naam BELGICA mee. Bij het begin van de tweede wereldoorlog werd de Belgica ‘per ongeluk’ mee opgeblazen toen de Belgische militairen de brug over de Stekense Vaart vernietigden.
Stroom
Tijdens de oorlog kon er met de steun van de wederopbouw een nieuwe zaal gebouwd worden. Hiervoor zakte zelfs de gereputeerde Brusselse architect René Ajoux naar Stekene af, het gebouw werd opgetrokken door aannemer Kegels. De naam RIO werd aangebracht door architect Ajoux. Het is Spaans voor stroom, bekte goed en vooral: nam heel weinig plaats in op advertenties.
Verwildering van de zeden
Halfweg de tweede wereldoorlog, in 1942, ging de eerste film in de Rio in première. Ei zo na kregen de uitbaters geen vergunning want tijdens de oorlog was er een vestigingswet op bioscopen, nieuwe waren niet toegelaten. De Belgica had er één ware het niet dat een toenmalige onderpastoor die licentie ingepikt had om zedige film te vertonen in Het Gildenhuis. Uiteindelijk kwam de vergunning er toch maar die onderpastoors bleven nauwlettend toekijken op de verwildering van de zeden in Stekene. Affiches voor bedenkelijke films werden door henzelf uit de cafés weggehaald.
Afweergeschut
De oorlog woedde in alle hevigheid en Rio bleef niet gespaard. Af en toe hielden de Duitsers een razzia om werkweigeraars op te sporen, de Vlaamse jongeren werden immers gedwongen om in de Duitse fabrieken te gaan werken. De Rio kende voldoende vluchtwegen en in al die tijd werd er niemand opgepakt. Helemaal op het eind van de oorlog plaatsten de Duitsers zowaar afweergeschut op het dak van de cinema. Ondanks al die moeilijkheden bleven de vertoningen doorgaan. Vaak was er slechts één kopie voor de RIO en concurrent NOVA en begonnen de voorstellingen met een kwartier verschil om de filmrol tussen de zalen te kunnen transporteren.
Koning auto
De aftocht van de Duitsers ging ook gepaard met het opblazen van de brug maar dit keer was er amper schade. In 1953 werd de zaal grondig gerestaureerd. Rio ging mee in de nieuwe trends met een groter scherm en later met het revolutionaire Cinémascope maar dat betekende ook het einde van het cabaret. Stilaan deed de (zwart-wit) TV zijn intrede in de Vlaamse huiskamer. Maar nog erger was de opkomst van de auto, de wereld was een pak groter geworden dan het eigen dorp.
The End
In 1971 viel het doek. De projectoren werden verkocht aan de DECASCOOP te Gent waar ze tentoongesteld werden. De zaal werd tot 1986 een Profi-supermarkt. Vanaf 1987 werd het Videotheek Rio maar ondertussen is die business ook al lang achterhaald en wordt onze Smart TV in de huiskamer overspoeld door Streamz en andere Netflixen.
Met dank aan Heemkundige Kring d’Euzie voor het gebruik van hun bronnen.