In het kleine dorpje Suicice in de buurt van de stad Piotrkow Trybunalski werd op 4 april 1914 Wladyslaw (Walter) Laszczyk geboren. Vele jaren later, toen Hitler Polen binnenviel op 1 september 1939, nam hij de wapens op om zijn vaderland te verdedigen. Krysia Laszczyk, dochter van Wladyslaw Laszczyk en Andrea Janssens vertelt hoe het haar vader verder verging in de oorlog en later in Stekene…
‘Helaas capituleerde het Poolse leger, ondanks een heroïsch gevecht. De gedachte alleen al breekt het hart in kleine stukjes. Mijn vader baande zich een weg door Hongarije naar Italië om aan Duitse gevangenschap te ontkomen en van daaruit bereikte hij Schotland in 1940. In Schotland trainde hij bij het First Motorised Artillery Regiment. Hij nam deel aan de gevechten in Normandië, waaronder Falaise.’
‘Daarna trok hij door Frankrijk naar België, waar zijn regime Ieper, Ruiselde, Stekene, Axel en Merksplas innam. Na de bevrijding van Zeeuws-Vlaanderen kwam hij met zijn regiment aan in Stekene. Hij werd met 3 collega’s bij de familie Remi van Bauwel-Maria van Goethem geplaatst. En daar ontmoette hij mijn moeder Andrea Janssens.’
Hoe herinner je jouwe vader?
‘Mijn vader was een fiere, vriendelijke man. Hij kende iedereen in Stekene en iedereen kende hem. Soms als ik vroeg over wie hij het had, dan lachte hij, wie is hier de Pool? Het is waar dat hij erg geïntegreerd was en de mensen mochten hem graag. Hij ging graag kaarten en wanneer er in de moestuin overschot was voerde hij dat rond naar kennissen.’
Wat was zijn beroep?
‘Hij was monteur. Mijn vader en mijnheer Migdal waren zinnens om een garage te beginnen in Sint-Pauwels maar dat is niet doorgegaan. Hij is dan gaan werken in de tapijtweverij van Van Eerdenburgh in Stekene. Na de sluiting van het bedrijf werkte hij in Sint-Niklaas en daarna op Linkeroever.’
Had je vader de Belgische nationaliteit?
‘Ja, hij heeft een aanvraag ingediend om naar Polen te gaan om zijn moeder te zoeken. Hij ging de eerste keer alleen en vond haar, en daarna reisden mijn moeder en ik elk jaar mee om mijn grootmoeder te bezoeken. Helaas konden we niet communiceren vanwege de taalbarrière, maar het was nog steeds een geweldige ervaring. We hebben papa met zijn familie kunnen zien.’
‘Meestal verbleven we een week in zijn huis en daarna bezochten we Polen. Hij deed het met plezier, want voor hem was dat ook de eerste keer dat hij die steden zag. Weet je, vorig jaar waren we op reis in Polen en het was een buitengewone ervaring, want de laatste keer dat ik daar was, was in de communistische tijd, in het grijze Polen. Wat ik zag, de transformatie, een prachtig land. Ik raad het iedereen aan omwille van de monumenten, de natuur, de kleuren. Er zijn geen woorden om het te beschrijven.’
Krysia, heb je contact gehad met andere Poolse soldaten en hun families?
‘Ja, we waren lid van de Poolse club in Sint Niklaas, waar we elkaar bijvoorbeeld ontmoetten bij de Poolse mis, bij de Poolse kerstavond op 24 december, we leerden de Poolse taal. Er ontstonden sterke vriendschapsbanden. Daarnaast ben ik nu lid van de Eerste Poolse Pantserdivisie. Weet je, ik ben trots op mijn Poolse wortels. Het heeft een grote, unieke waarde. Opgroeien in twee culturen die elkaar aanvullen, elkaar verrijken.’
Quote:
‘Weet je, ik ben trots op mijn Poolse wortels. Het heeft een grote, unieke waarde. Opgroeien in twee culturen die elkaar aanvullen, elkaar verrijken.’
Krysia Laszczyk