OOIT gehoord van de Schuddebuswegel, de Meulewegel, de Kemelwegel of de Hazenhoekwegel? De werkgroep ‘Trage Wegen Stekene’ ijvert voor de erkenning, heropening en bescherming van trage wegen en is hierbij een gewaardeerde partner voor het gemeentebestuur dat een ambitieus beleidsplan uittekende.
“Een trage weg is bedoeld voor trage weggebruikers, in eerste instantie voetgangers, in tweede instantie fietsers. Trage wegen zijn een ‘containerbegrip’ met heel wat opties: buurt-, kerk- en molenwegels maar ook doorsteekjes, veldwegen, steegjes of fietsstraten,” vertelt Bart De Block van de werkgroep ‘Trage Wegen Stekene’, met een 7-tal actieve leden. Maandelijks vindt er een interne vergadering plaats, twee keer per jaar wordt een wandeling georganiseerd.
“De oorspronkelijke bedoeling was om een kortere verbinding te krijgen tussen de rand en het centrum van een gemeente, vroeger ging dat vooral om kerkwegels, een weg die leidt naar de kerk. Er bestonden ‘voorschriften’, de kerkwegel moest een breedte hebben voor 2 mannen en een bruid. Uit geschiedenisboeken blijkt dat er al in de zeventiende eeuw trage wegen verloren gingen.”
Atlas der buurtwegen
Sinds 1841 werden de meeste openbare wegen opgetekend in de ‘Atlas der buurtwegen.’ “Elke gemeente heeft zo’n atlas, met een eigen nummer voor elke buurt- of voetweg aangeduid op plan, en bevat ook beslissingen over wijzigingen van wegen op basis van de Buurtwegenwet. Om een weg te ‘claimen’ kan men verwijzen naar de Atlas. Sinds 2019 is er een nieuw ‘decreet gemeentewegen’, maar zolang dat nieuwe decreet zich niet uitspreekt over een buurtweg, blijft de atlas het belangrijkste naslagwerk.”
Het al dan niet erkennen van een trage weg en de betwisting ervan wordt vaak in de rechtbank beslecht. “In de omgeving van Bosdorp verloor de gemeente Stekene in dat geval ooit een rechtszaak. De animo om nadien nog een trage weg te erkennen via juridische weg was dan ook klein. Recent slaagde de gemeente erin om een wegel in de Vogelzangstraat richting Boskafeeke opnieuw open te maken. Vanuit onze werkgroep verzamelden wij meer dan 100 getuigenissen om dit dossier te versterken. Hieruit bleek dat de wegel de afgelopen 30 jaar in gebruik was als wandelweg en opgenomen in diverse fietsroutes.”
Op zoek naar blinde vlekken
“Met onze werkgroep zoeken we momenteel naar ‘blinde vlekken’ op de kaart. We werken hiervoor samen met de gemeente en de bevoegde ambtenaren in het kader van het beleidsplan dat de gemeente ontwikkelde. Het gaat om een langetermijnvisie om het netwerk van verbindingen voor fietsers en voetgangers te verbeteren en te verfijnen.”
De werkgroep functioneert als een adviesorgaan naar de gemeente toe, verzamelt getuigenissen voor de erkenning van trage wegen en doet het nodige veldwerk. “In de toekomst zullen we zeker nog meer ingeschakeld worden. Het uittekenen van een beleidsplan is één zaak, de concrete invulling ervan is een ander paar mouwen. Momenteel zijn er in Stekene een 60-tal mogelijke trage wegen geïnventariseerd, waarvan er een 20-tal in prima staat. Het is een zeer gefragmenteerd geheel, er zit nog nauwelijks lijn in. Uiteindelijk zou er een fijnmazig netwerk moeten komen tussen lange afstandsroutes (Spoorwegzate en Parallelweg van de E34). Op die manier creëren we niet alleen kortere maar vooral ook veiligere wegen. Als werkgroep ‘Trage Wegen Stekene’ willen wij ons hier graag voor inzetten.”
Gemeente Stekene volgt tweesporenbeleid
“Met de gemeente Stekene volgen we een tweesporenbeleid,” vertelt eerste schepen Kris Van Duyse. “We stellen we een beleidsplan op voor alle trage wegen. We leggen ze vast en evalueren welke nuttig zijn, welke korte verbinders zijn, welke er recreatief nuttig zijn, …. Daarna gaan we aan de slag met het beleidsplan om ze te bestendigen of op te waarderen. Voorts pakken we de enkele gesloten trage wegen aan met een individuele aanpak. Voor de ene zal dat onderhandelen zijn met de eigenaar, voor nog een andere erkennen als gemeenteweg en opnieuw openen, zoals recent in de Bekaf gebeurde.”
Eigenlijk is er nog een derde spoor waarbij de gemeente de opportuniteiten van moderne trage wegels bij nieuwe ontwikkelingen bekijkt. “Denk maar aan de doorsteek van de Muziekwijk naar de Nationalestraat in Kemzeke, of de binnenkort de nieuwe trage weg van Nationalestraat naar N403 langs de Zevensprong. Of de weg vanuit de Bockedreef naar het dorp of vanuit het kruispunt Bormte-Dorp naar het Zomerhuis. Ook in de nieuwe wijk in Klein-Sinaai kwam er zo’n trage doorsteek en zo zijn er nog vele meer.”
Stekene telt meer nuttige en open trage wegen dan de gemiddelde Vlaamse gemeente
“Wij vernamen dat Stekene beduidend meer nuttige en open trage wegen heeft dan de gemiddelde Vlaamse gemeente. Vaak wordt er negatief naar de trage wegen gekeken omwille van die enkele afgesloten wegels, daar wordt aan gewerkt, maar belangrijker is ondertussen te genieten van de vele tientallen trage wegen die reeds goed bruikbaar zijn,” besluit Kris Van Duyse.